Rozdzielność majątkowa w świetle prawa! Poznaj najważniejsze informacje
Jak powszechnie wiadomo, wraz z zawarciem związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami dochodzi do powstania wspólności majątkowej. Oznacza to, że co do zasady wszystkie nabyte w trakcie związku rzeczy są uznawane za wspólne, co z kolei może okazać się nieco problematyczne przy rozwodzie. Zgodnie z prawem małżonkowie mają możliwość ustanowienia rozdzielności majątkowej zarówno przed powiedzeniem sobie sakramentalnego „tak”, jak i w trakcie trwania małżeństwa. Doskonale wiemy, że kwestie majątkowe dla wielu osób bywają dosyć skomplikowane. Właśnie dlatego przygotowaliśmy krótki artykuł, w którym wyjaśnimy, co to jest rozdzielność majątkowa oraz jak można ją ustanowić w trakcie małżeństwa. Czytaj dalej i poznaj najważniejsze kwestie prawne!
Trzy rodzaje ustrojów majątkowych, na jakie można się zdecydować
W oparciu o obowiązujące przepisy z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, poza wspólnością i rozdzielnością majątkową, możemy wymienić również trzy inne ustroje. Pierwszym jest tzw. rozszerzona wspólność majątkowa. Jak sama nazwa wskazuje, w tym przypadku wspólnością majątkową zostają objęte przedmioty majątkowe, które w ustroju ustawowym należą do majątku osobistego małżonka. Warto jednak mieć świadomość, że nie na wszystkie przedmioty można rozszerzyć wspólność. Zgodnie z polskim prawem, tj. art. 49 § 1 kro, przez umowę majątkową małżeńską nie można rozszerzyć wspólności na:
przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczeniam zapisu i darowizny
prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
prawa niezbywalne
wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą w skład majątku wspólnego, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
niewymagalne wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu działalności zarobkowej.
Kolejnym ustrojem jest ograniczona wspólność małżeńska. Odwrotnie do poprzedniego ustroju z istniejącej wspólności mogą zostać wyłączone poszczególne elementy, które w ustroju ustawowym należą do wspólnego majątku. Ostatnim ustrojem jest tzw. rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków. Ustrój ten daje możliwość wyrównania przyrostu wartości majątków obu małżonków.
Krótkie ABC pojęć prawnych, czyli jak zmienić ustrój majątkowy w małżeństwie?
Na samym wstępie, zanim dowiesz się jak ustanowić rozdzielność majątkową, musisz dokładnie wiedzieć, co kryje się pod tym pojęciem. Najprościej mówiąc, rozdzielność oznacza, że każdy z małżonków ma swój własny majątek i w zależności od tego, kiedy została ustanowiona między nimi rozdzielność, wspólna masa majątkowa może w ogóle nie powstać, albo wejdą do niej przedmioty majątkowe nabyte pomiędzy zawarciem małżeństwa a ustanowieniem rozdzielności majątkowej. Na mocy umowy małżonkowie mogą też rozszerzyć lub ograniczyć wspólność majątkową.
Opierając się na obowiązujących przepisach zarówno mąż, jak i żona mają prawo żądać, aby doszło do ustanowienia pomiędzy nimi rozdzielności majątkowej.
Jak ustanowić rozdzielność majątkową? Wyjaśniamy
Umowę majątkową można zawrzeć przed zawarciem małżeństwa lub także już po jego zawarciu.
Partnerzy podpisują u notariusza tzw. intercyzę, czyli umowę o rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Warto jednak zaznaczyć tutaj, że aby rozwiązanie to było możliwe, małżonkowie muszą wspólnie wyrazić na to zgodę.
Wspólność ustawowa ustaje także z chwilą śmierci jednego z małżonków lub na skutek rozwodu lub separacji.
Do ustania wspólności majątkowej na skutek ważnej przyczyny może dojść także w czasie trwania małżeństwa na mocy orzeczenia sądu.
Czy można ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną?
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wymaga skierowania sprawy do sądu, bowiem następuje ona jedynie na mocy orzeczenia sądowego. Uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia będzie wymagało wykazania przed sądem ważnej przyczyny, którą mogą stanowić długotrwałe życie w rozłączeniu, utrudnione lub niemożliwe zarzadzanie finansami albo zaciąganie znacznych zobowiązań przez jednego z małżonków bez wiedzy drugiego. Konsekwencją rozdzielności majątkowej jest konieczność przeprowadzenia podziału majątku.
Jak ustanowić rozdzielność majątkową w trakcie małżeństwa? Omawiamy krok po kroku
Podsumowując, rozdzielność majątkową można ustanowić na mocy zawartej pomiędzy małżonkami umowy lub orzeczenia sądowego. Co prawda, jak została wcześniej wspomniane, intercyza będąca aktem notarialnym musi zostać podpisana u notariusza. Warto jednak przed podjęciem takiej decyzji zastanowić się, który ustrój będzie najkorzystniejszy w danej sytuacji. Warto zasięgnąć porady u adwokata, który zajmuje się prawem rodzinnym. Dzięki temu zyskasz pewność, że podejmujesz dobrą decyzję.
Rozdzielność majątkowa a rozwód i separacja – sprawdź, jak wygląda zależność
Na skutek wydania orzeczenia sądowego orzekającego separację, ustaje wspólność ustawowa małżeńska. Stan ten trwa, dopóki małżonkowie nie zdecydują się na odbudowanie swoich relacji. Oczywiście, nawet po powrocie możliwe jest przedłużenie rozdzielności. Dzieje się tak na skutek wniosku składanego do sądu.
W przypadku rozwodu rozdzielność majątkowa nie ma znaczenia. Wydanie decyzji o zupełnym i trwałym rozpadzie pożycia małżeńskiego niezależnie czy ze wskazaniem winy, czy nie z góry powoduje ustanie wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami. Bez wcześniej ustanowionej rozdzielności konieczne jest przeprowadzenie postępowania o podział majątku.
Dlaczego warto ustanowić rozdzielność majątkową? Poznaj główne korzyści
Nie wszystkie pary decydują się na podpisanie intercyzy. Niekiedy decyzja ta wzbudza wiele kontrowersji. Zupełnie niepotrzebnie! Rozdzielność majątkowa to często najlepszy sposób na zabezpieczenie swojego majątku. Rozwiązanie to jest szczególnie polecane małżeństwom, gdzie jeden z partnerów prowadzi własną działalność gospodarczą, a ryzyko gospodarcze jest wysokie.
W takich przypadkach intercyza chroni majątek drugiego partnera przed utratą majątku. Oczywiście to nie jedyne przypadki, kiedy rozdzielność majątkowa jest korzystnym posunięciem prawnym. Co więcej, często na zmianę ustroju decydują się pary, w których jedna z osób wykonuje zawód, gdzie za popełnione błędy mogą zostać nałożone ogromne kary finansowe. Ostatnią zaletą przemawiającą na korzyść rozdzielności majątkowej jest przede wszystkim czas. Postępowania rozwodowe, szczególnie jeśli wiążą się z orzekaniem winy, nie należą do najszybszych. Sprawę dodatkowo wydłuża konieczność podziału majątku, co w przypadku par mających problem z dojściem do porozumienia może wiązać się z ogromnym stresem i pochłonięciem dużej ilości czasu. W takich sytuacjach rozdzielność majątkowa niweluje czasochłonne postępowania i nie naraża małżonków na kolejne starcia przed sądem w kwestii sprawiedliwego podziału majątku.
Od czego zależy cena za rozdzielność majątkową? Dowiedz się więcej
Koszt zawarcia u notariusza samej umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową to rząd kilkuset złotych. Znacznie drożej zostanie wyceniona taka czynność notarialna, jeśli jednocześnie małżonkowie dokonują podziału majątku wspólnego.
Postępowanie sądowe o ustanowienie rozdzielności majątkowej z racji złożoności istoty sprawy będzie najdroższe z wszystkich omawianych opcji. Pamiętaj, że niekiedy drugi małżonek może utrudniać całe postępowanie, co z kolei wpłynie na jego przedłużenie i poniesienie znacznie większych kosztów.
Rozdzielność majątkowa, a dziedziczenie po zmarłym małżonku
Ostatnią kwestią, jaka wzbudza wiele wątpliwości, jest to, jaki wpływ na dziedziczenie spadku ma rozdzielność majątkowa. Dobra wiadomość jest taka, że intercyza niezależnie od tego, czy została podpisana po ślubie, czy w trakcie trwania małżeństwa w żaden sposób nie zmienia ustaleń określonych przez prawo spadkowe. Małżonek w dalszym ciągu zachowuje pełne prawo do uzyskania spadku po zmarłym współmałżonku.
Rozdzielność majątkowa u boku adwokata – sprawdź, jak znaleźć korzystne rozwiązanie
Tak jak wyżej wspominaliśmy, przed podpisaniem intercyzy warto udać się do adwokata w celu omówienia możliwych rozwiązań. Wysoce wykwalifikowany specjalista posługując się wiedzą prawną z zakresu kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wskaże, jak załatwić sprawę, aby nie odnieść zbędnych strat. Prawnicy z Kancelarii Chojka Adwokaci posiadają wieloletnie doświadczenie w sprawach rodzinnych. Do każdego Klienta podchodzimy indywidualnie, co pozwala nam na jak najlepsze zrozumienie całej sprawy, a następnie znalezienie odpowiedniego rozwiązania. Swoją pomoc prawną świadczymy również wobec osób, które muszą dochodzić rozdzielności majątkowej przed sądem. Po więcej informacji serdecznie zapraszamy do kontaktu!
ROZDZIELNOŚĆ MAJĄTKOWA – NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA – FAQ
#1. Czy rozdzielność majątkowa obowiązuje przez cały okres trwania małżeństwa?
Decyzja zależy od małżonków. To oni decydują o tym jaki ustrój majątykowy panuje w ich małżeństwie. Decyzje te mają charakter odwracalny. Po podpisaniu umowy o rozdzielnośći majątkowej można kolejną umową przywrócić wspólność lub inny ustrój majątkowy.
#2. Co, jeśli małżonek nie wyraża zgody na rozdzielność majątkową?
W takich sytuacjach jedynym rozwiązaniem jest wszczęcie postępowania sądowego. Ponieważ jest to sytuacja niestandardowa, małżonek inicjucjący takie postępowanie musi wykazać zaistnienie ważnych powodów.
#3. Jak długo trwa postepowanie sądowe o ustalenie rozdzielności majątkowej?
Nie da się wskazać jednoznacznej odpowiedzi. W dużej mierze czas uzależniony jest od postaw małżonków, stopnia skomplikowania sprawy oraz poprawności wszystkich przedstawionych dokumentów.